یکی از مهمترین بحثهای دنیای فشن که از ابتدا باعث اختلاف میان بسیاری شده، قبول کردن فشن به عنوان نوعی هنر است. در طی این سالها کمتر کسی اهمیت هنر و نقش آن در زندگی انسان را زیر سوال برده است، اما اهمیت فشن و پذیرفتن آن به عنوان هنری مستقل به ندرت جدی گرفته شده. اما با نگاهی دقیق به تاریخ فشن و هرآنچه که تا به حال در آن اتفاق افتاده است، مهمترین نقش فشن در زندگی انسان را درک میکنیم؛ فردگرایی. انسان همواره به دنبال تفاوت و خاص بودن میان افراد دیگر بوده است و پوشش و فشن از ابزارهایی بودهاند که توانستهاند به رفع این نیاز انسان کمک کنند.
اگر به فشن در دو دههی گذشته نگاه کنیم، شاید آن را تنها محصول سیستم سرمایهداری و مصرفگرایی ببینیم و اهمیت آن به عنوان یک هنر را درک نکنیم. اما سخت نیست که با توجه به فعالیتهای طراحانی همچون الکساندر مککویین و کارل لاگرفلد، آثار آنها را هنر خطاب کنیم و این طراحان را هم هنرمند خطاب کنیم. در سالهای گذشته بیشتر و بیشتر شاهد همکاری هنرمندان حوزههای متفاوت با برندها و طراحان فشن بودهایم و اتفاقاتی مثل کالکشن Jef Koons و لویی ویتون و همکاری هلموت لنگ و سن لورن، از اهمیت پیدا کردن فشن برای هنرمندان خبر میدهد. اما تلفیق هنرهای دیگر، به خصوص نقاشی، با فشن اتفاقی تازه نیست و سالیان سال است که در دنیای فشن دیده میشود. در ادامهی این مطلب نگاهی میکنیم به حضور هنرهای زیبا در فشن شو ها و کالکشنهای مد. با مجله مد و فشن برندکده همراه باشید.
سالوادور دالی
اگر دنیای فشن نیارمند کتاب راهنمایی برای همکاری میان طراحان لباس و هنرمندان باشد، این کتاب بر اساس همکاری سالوادور دالی و السا اسکیاپارلی نوشته خواهد شد. این دو هنرمند سورئالیست که رابطهی دوستانه و صمیمی هم با هم داشتند، در پروژههای متفاوتی با یکدیگر همکاری کردند، از حضور لباسهای اسکیاپارلی در نقاشیهای دالی گرفته تا لباسها و اکسسوری های اسکیاپارلی که از دالی الهام گرفته بودند. اما به یاد ماندنیترین همکاری السا و سالوادور، پیراهن معروف خرچنگ آنهاست که با پوشیده شدن توسط والیس سیمپسون، دوشس ویندزور، به شهرت رسید. والیس سیمپسون در آن زمان رابطهای نامشروع با پرنس ادوارد داشت که در نهایت به کنارهگیری ادوارد از سلطنت منجر شد. عکسهایی که از والیس با این پیراهن منتشر شدند، در اوج خبرهای روابط این دو عضو خاندان سلطنتی بود و باعث شد پیراهن خرچنگ اسکیاپارلی تا همین امروز به یکی از مهمترین آیتمهای تاریخ فشن تبدیل شود.
پیت موندریان
یکی از علاقمندیهای ایو سن لورن در کنار فشن، جمعآوری آثار هنری بود که او را به یکی از مهمترین کلکسیونرهای هنر در سالهای فعالیتش تبدیل کرده بود. در میان هنرمندانی که سن لورن به جمعآوری آثار آنها علاقه داشت، پیت موندریان از همه بیشتر در کارنامهی کاری سن لورن تاثیر گذاشت. کالکشن اوت کوتور ۱۹۶۵ ایو سن لورن که "موندریان کالکشن" نام داشت، به صورت خیلی واضح از آثار انتزاعی/امپرسیونیستی این نقاش الهام گرفته بود. اما بیشتر از اینکه موندریان در شهرت ایو سن لورن تاثیر بگذارد، این سن لورن بود که با کالکشن ۱۹۶۵ خود، موندریان را به شهرت رساند و او را به یکی از مهمترین هنرمندان آن سالها تبدیل کرد.
پابلو پیکاسو
تاثیر جمعآوری هنر به قدری در زندگی ایو سن لورن چشمگیر بود که در دههی ۸۰ میلادی، شاهد تاثیر مستقیم و غیر مستقیم بسیاری از آثار هنری در کالکشنهای این طراح فرانسوی بودیم. لباسی برگرفته از نقاشی پابلو پیکاسو در کالکشن اوت کوتور بهار-تابستان ۱۹۸۸ ایو سن لورن، مثالی از این تاثیرات است. اما تاثیر پیکاسو در فشن تنها به آنجا ختم نشد و جرمی اسکات طراحی بود که به تازگی از این نقاش کوبیست یاد کرد. در کالکشن بهار-تابستان ۲۰۲۰ برند ماسکینو در هفته مد میلان 2020 که توسط جرمی اسکات طراحی شده بود، مدلها با تابلوهای نقاشی معروف پیکاسو در رانوی دیده شدند و یکی از به یادماندنیترین فشنشوهای سالهای اخیر را رقم زدند.
ونسان ونگوگ
در میان هنرمندان نام برده در این متن، ونگوگ کسی است که شاید آثار هنریش برای عموم بیش از دیگران شناخته شده باشد. ونسان ونگوگ نزدیک به ۲۰۰۰ اثر هنری دارد که این آثار نه تنها در فشن بلکه در بسیاری از مدیاهای دیگر بازتولید شدهاند. ایو سن لورن، دیور و مزون مارجلا از برندهای مطرحی هستند که در کالکشنهای خود به این هنرمند هلندی ادای احترام کردهاند. برند رودارت کالکشن بهار-تابستان ۲۰۱۲ خود را کاملا به ونگوگ اختصاص داد و از مهمترین نقاشیهای او مثل شبهای پر ستاره و گلهای آفتابگردان در پیراهنهای خود استفاده کرد.
اندی وارهول
اندی وارهول از معدود هنرمندانی بود که همانقدر که به دیگر شکلهای هنر اهمیت میداد،فشن را نیز حائز اهمیت میدانست. وارهول در زمینهی عکاسی فشن فعال بود، مجلهی مد و هنر خود را اداره میکرد و با هالستون، از مهمترین طراحان فشن دههی ۶۰، همکاری بلند مدتی انجام داد. بسیاری از طراحان آثار وارهول را ستایش و در کالکشنهای خود به او ادای احترام میکردند. یکی از این طراحان جیانی ورساچه بود که در سال ۱۹۹۱، با ارائهی پیراهنی که نقاشی وارهول از مرلین مونرو را بر رویش داشت، یکی از به یادماندنیترین اتفاقات فشن دههی ۹۰ میلادی را رقم زد. این لباس که در آن زمان توسط نائومی کمبل و لیندا اونجلیستا پوشیده شده بود، سالها بعد توسط دوناتلا ورساچه دوباره در فشنشوی بهار-تابستان ۲۰۱۸ ورساچه ارائه شد تا یاد وارهول و جیانی ورساچه را زنده کند. از طراحان جدیدتری که به آثار وارهول علاقمند هستند، رف سیمونز را میتوان نام برد که در سالهای فعالیتش برای دیور و کالوین کلاین، میتوانستیم اسکچهای اولیهی وارهول را بر روی لباسهایش ببینیم.
مطالعه کنید: آشنایی با 10 عکاس برتر فشن
کاتسوشیکا هوکوسائی
اگر از علاقمندان هنر شرق آسیا باشید، حتما تا به حال نام کاتسوشیکا هوکوسائی به گوشتان خورده است. این هنرمند ژاپنی که در قرن ۱۸ و ۱۹ زندگی میکرد، یکی از مهمترین آثار هنری شرق آسیا را خلق کرده است؛ موج عظیم کاناگاوا. این تابلوی نقاشی به مرور زمان به بخشی از فرهنگ پاپ تبدیل شد و طراحان فشن نیز به ادای احترام به آن روی آوردند. الکساندر مککویین در کالکشن اوت کوتور بهار-تابستان ۱۹۹۸ خود برای برند ژیوانشی، از این نقاشی در یکی از پیراهنهای دهه بیستی خود استفاده کرد. جان گالیانو هم که در سالهای فعالیتش در دیور، این برند را به نمایشگاهی هنری تبدیل کرده بود، در کالکشن اوت-کوتور بهار-تابستان ۲۰۰۷ از این نقاشی در کاپشنهای مدل کیمونوی خود استفاده کرد.